سفالکسین یک آنتی بیوتیک است. حتما شما هم نام این دارو را شنیدهایو و یا حتی با تجویز پزشکتان مصرف کرده باشید. اما خب ندانید که کاربرد و یا عوارض جانبی آن چیست! از این رو ما در این مقاله پزشکی از داروخانه انصار (دکتر مریم امجدی) به سوال سفالکسین Cefalexin چیست؟ پرداختیم. همچنین ترکیبات، کاربرد و عوارض جانبی سفالکسین را به طور کامل معرفی کردهایم.
سفالکسین Cefalexin چیست؟
همانطور که در بالا هم گفتیم، سفالکسین یک آنتی بیوتیک است. این آنتی بیوتیک، به گروهی از آنتی بیوتیکها به نام سفالوسپورین تعلق دارد. سفالکسین فقط با نسخه در دسترس است. این دارو به صورت کپسول، قرص یا شربت خوردنی است. در پاسخ به سفالکسین چیست؟، میتوان گفت که سفالکسین مربوط به سته سفالوسپورین در آنتی بیوتیکها است و مهمترین خاصیت آن، درمان عفونتهای باکتریایی است.
کاربرد سفالکسین Cefalexin چیست؟
از سفالکسین Cefalexin برای درمان عفونتهای باکتریایی، مانند ذات الریه و سایر عفونتهای قفسه سینه، عفونتهای پوستی و عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs) استفاده میشود. این عفونتها ممکن است به دلایل مختلفی نظیر آلودگی هوا، ویروس فصلی و … به وجود بیایند.
از این رو احتمال اینکه شما هم این دارو را مصرف کرده باشید، زیاد است. چرا که معمولا پزشکان در این شرایط، کپسول، قرص و یا شربت سفالکسین را تجویز میکنند.
اشکال مختلف داروی سفالکسین چیست؟
همانطور که در بخش سفالکسین برای چیست هم گفتیم، آنتیبیوتیکی قوی از دسته سفالوسپورینها، برای درمان طیف گستردهای از عفونتهای باکتریایی تجویز میشود. حال که میدانیم سفالکسین برای چیست، باید بدانیم که این دارو به دلیل اثربخشی بالا و عوارض جانبی کم، به یکی از پرمصرفترین آنتیبیوتیکها در دنیا تبدیل شده است.
سفالکسین در اشکال مختلف دارویی به منظور سهولت مصرف در افراد با سنین و نیازهای متفاوت به بازار عرضه میشود. در ادامه به بررسی این اشکال دارویی میپردازیم:
پماد سفالکسین:
این دارو برای درمان عفونتهای پوستی مانند ایمپتیگو، فولیکولیت و اگزیمای عفونی تجویز میشود. پماد سفالکسین به صورت موضعی روی ناحیه آسیبدیده استعمال میشود.
شربت سفالکسین ۱۲۵:
این شکل از دارو برای کودکان و بیمارانی که در بلعیدن قرص یا کپسول مشکل دارند، مناسب است. شربت سفالکسین در طعمهای مختلفی موجود است تا مصرف آن برای کودکان خوشایندتر باشد.
آمپول سفالکسین:
این شکل از دارو برای بیمارانی تجویز میشود که نیاز به تزریق داخل وریدی دارند، مانند بیمارانی که دچار عفونتهای شدید یا مشکلات گوارشی هستند که مانع از جذب خوراکی دارو میشود.
قرص سفالکسین ۵۰۰:
این شکل از دارو رایجترین شکل تجویزی سفالکسین است و برای درمان عفونتهای مختلفی از جمله عفونتهای تنفسی، عفونت گوش، عفونتهای ادراری و عفونتهای پوستی استفاده میشود.
کپسول سفالکسین ۵۰۰:
کپسول سفالکسین جایگزینی برای قرص سفالکسین است و برای بیمارانی که بلعیدن قرص برایشان دشوار است، مناسب میباشد.
قرص آفالکس:
قرص آفالکس نام تجاری دیگری برای سفالکسین ۵۰۰ است و از نظر ترکیب و عملکرد مشابه قرص سفالکسین ۵۰۰ میباشد.
قرص آفالکس سفالکسین ۵۰۰:
این قرص نیز نام تجاری دیگری برای سفالکسین ۵۰۰ است و مشابه قرصهای سفالکسین و آفالکس عمل میکند.
سفالکسین چگونه عمل میکند؟
سفالکسین، آنتیبیوتیکی از دسته سفالوسپورینها، با مهار سنتز دیواره سلولی باکتریها، به آنها حمله میکند. دیواره سلولی بخش اساسی ساختار سلول باکتری است و به حفظ شکل و استحکام سلول کمک میکند. تا به اینجا متوجه شدیم که سفالکسین برای چیست و چه اشکالی دارد، زمان آن رسیده که بدانیم با مصرف این دارو چه اتفاقی در بدن میافتد.
مراحل اثر سفالکسین:
- نفوذ به سلول باکتری: سفالکسین به طور فعال به داخل سلول باکتری نفوذ میکند.
- جذب به پروتئینهای PBP: سفالکسین به پروتئینهای PBP (پروتئینهای متصلشونده به پنیسیلین) متصل میشود. این پروتئینها برای سنتز دیواره سلولی باکتری ضروری هستند.
- مهار سنتز پپتیدوگلیکان: سفالکسین با اتصال به پروتئینهای PBP، فعالیت آنزیمهای مسئول سنتز پپتیدوگلیکان را مهار میکند. پپتیدوگلیکان componente اصلی دیواره سلولی باکتری است.
- تشکیل دیواره سلولی ناقص: با مهار سنتز پپتیدوگلیکان، سفالکسین مانع از تشکیل کامل دیواره سلولی باکتری میشود.
- مرگ سلول باکتری: بدون دیواره سلولی کامل و استحکام کافی، سلول باکتری در برابر فشار اسمزی محیط اطراف آسیبپذیر میشود و به دلیل ورود آب به داخل سلول، میترکد و از بین میرود.
نکات مصرف سفالکسین Cefalexin
در بالا به طور کامل پاسخ سوال سفالکسین Cefalexin چیست؟ را دادیم. همانطور که در بالا گفتیم، مصرف سفالکسین تنها با نسخه پزشک، مجاز است. در غیر اینصورت ممکن است خطراتی را برای شما داشته باشد. از این رو میتوان گفت که اولین و مهمترین نکته از بین نکات مصرف سفالکسین، این است که به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف این دارو نکنید.
دوز مصرفی سفالکسین Cefalexin
سفالکسین به صورت قرص، کپسول و شربتی است که میخورید. دوز مصرفی سفالکسین به دلایل و علل مصرف آن بستگی دارد. اما برای اکثر عفونتها، بزرگسالان معمولاً 500 میلی گرم، 2 یا 3 بار در روز مصرف میکنند. مصرف سفالکسین ممکن است با دستور پزشک، همراه با غذا یا با بدون غذا در تایمهای 6 تا 12 ساعت یک بار مصرف شود. همچنین توجه کنید که دوز مصرفی سفالکسین بسته به وضعیت و شدت بیماری شما متفاوت است. بنابراین از تغییر خودسرانه دوز مصرفی روزانه خودداری کنید و طبق دستور پزشک پیش بروید.
در صورت ابتلا به عفونت شدید ممکن است دوز شما بیشتر و دوز مصرفی برای کودکان کمتر باشد. از این رو همانطور که در پاسخ به سفالکسین Cefalexin چیست؟ گفتیم، مقدار تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
نحوه مصرف سفالکسین Cefalexin
اگر از کپسول یا قرص سفالکسین استفاده میکنید، آن را به طور کامل با آب ببلعید. توجه داشته باشید که قرص را نجوید و یا نشکنید. چرا که با این کار خاصیتهای این دارو را که در بخش سفالکسین Cefalexin چیست؟ گفتیم، از بین میبرید.
اگر شما یا فرزندتان سفالکسین را به صورت شربت مایع مصرف میکنید، باید از وسایل لازم جهت اندازه گیری مقدار داروی مصرفی داشته باشید. این دارو همراه با یک سرنگ پلاستیکی یا قاشق دارویی به شما کمک میکند تا دوز مناسب را اندازه گیری کنید. اگر این وسایل را ندارید، از داروساز موجود در داروخانه درخواست کنید.
نکته: از قاشق چای خوری آشپزخانه استفاده نکنید زیرا مقدار مناسبی را اندازه گیری نمیکند.
می توانید سفالکسین را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. همچنین سعی کنید دوزها را در طول روز به طور مساوی تقسیم کنید. اگر آن را 3 بار در روز مصرف کنید، این میتواند اول صبح، اواسط بعد از ظهر و قبل از خواب باشد.
مدت زمان مصرف سفالکسین
پزشک به شما خواهد گفت که چه مدت سفالکسین را مصرف کنید، زیرا ممکن است بسته به نوع عفونت شما، این مدت متفاوت باشد.
سفالکسین معمولاً برای مدت کوتاهی برای درمان عفونت استفاده میشود. همچنین میتوان از آن برای جلوگیری از عود عفونتها در طولانی مدت استفاده کرد.
با توجه به انواع عفونتهایی که در بخش سفالکسین Cefalexin چیست؟ اشاره کردیم، برای برخی از انواع عفونت، ممکن است لازم باشد حداقل 10 روز سفالکسین مصرف کنید.
نکته: مصرف این دارو را تا پایان دوره ادامه دهید، حتی اگر احساس بهتری دارید. اگر درمان خود را به موقع متوقف کنید، عفونت ممکن است عود کند.
اگر مصرف یک نوبت را فراموش کردم؛ چه؟
در صورتی که مصرف یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. در این صورت، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و نوبت بعدی خود را در زمان معمول مصرف کنید. سعی کنید حداقل 4 ساعت بین دوزها فاصله بگذارید.
هرگز 2 دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز یک دوز اضافی برای جبران یک دوز فراموش شده مصرف نکنید. چرا که ممکن است خطرات جانی برای شما داشته باشد.
ممنوعیت مصرف سفالکسین Cefalexin چیست؟
سفالکسین برای برخی افراد مناسب نیست. برای اینکه مطمئن شوید سفالکسین برای شما بی خطر است، قبل از شروع مصرف آن و در صورت داشتن شرایط زیر با پزشک خود مشورت کنید:
- داشتن واکنش آلرژیک به هر دارویی
- مشکلات کلیوی
- بثورات پوستی شدید یا لایه برداری پوست، تاول یا زخمهای دهان در اثر مصرف آنتی بیوتیک
- داشتن اسهال شدید یا خونی در اثر مصرف آنتی بیوتیک
عوارض جانبی سفالکسین Cefalexin چیست؟
مانند همه داروها، سفالکسین نیز میتواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اما در بسیاری از افراد عوارض جانبی وجود ندارند یا فقط عوارض جزئی ظاهر میشوند.
عوارض جانبی رایج سفالکسین
در ادامه در بخش عوارض جانبی سفالکسین Cefalexin چیست؟ رایجترین عوارض جانبی این دارو را آوردیم. این عوارض جانبی رایج سفالکسین در حدود 1 از 10 نفر رخ میدهد. که خوشبختانه کارهایی وجود دارد که میتوانید برای مقابله با آنها انجام دهید.
- حالت تهوع
- اسهال
- دل درد
راههای مقابله با عوارض جانبی
در ادامه و پس از ارائه پاسخ عوارض جانبی سفالکسین Cefalexin چیست؟، راههای مقابله با هر عارضه جانبی را به صورت جداگانه آوردهایم.
1- حالت تهوع
در حین مصرف این دارو، وعدههای غذایی ساده بخورید و از مصرف غذاهای پر ادویه خودداری کنید. همچنین ممکن است مصرف سفالکسین بعد از غذا یا میان وعده به این مورد کمک کند.
2- اسهال
برای درمان اسهال از هیچ داروی دیگری در کنار سفالکسین استفاده نکنید. اگر اسهال شما ادامه دارد، با یک داروساز یا پزشک صحبت کنید.
3- دل درد
به خوبی استراحت کنید. استراحت کردن میتواند به آرامی، خوردن و نوشیدن و داشتن وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر کمک کند. همچنین سعی کنید یک پد حرارتی یا بطری آب گرم سرپوشیده را روی شکم خود قرار دهید.
عوارض جانبی شدید سفالکسین چیست؟
علاوه بر عوارض جانبی رایج این دارو، ممکن است عوارض جانبی آن جدیتر باشند. البته جای نگرانی نیست! چرا که عوارض جانبی جدی نادر است و در کمتر از 1 در 1000 نفر رخ می دهد. در صورت مشاهده هر گونه عوارض زیر، به سرعت با اورژانس 115 تماس بگیرید.
- اسهال شدید یا وجود خون یا مخاط در اسهال شما
- مدفوع کم رنگ و ادرار تیره
- زرد شدن پوست شما
- سفیدی چشم که ممکن است نشانه مشکلات کبدی باشد
- کبودی بی دلیل روی پوست شما
در بالا و پاسخ به سوال عوارض جانبی سفالکسین Cefalexin چیست؟، تنها به رایجترین و خطرناکترین عوارض پرداختیم. سفالکسین Cefalexin علاوه بر این عوارض، ممکن است برای هر شخص عوارض جانبی دیگری داشته باشد. برای اطلاع کامل از تمام این عوارض پیشنهاد میکنیم، بروشور داخل جعبه کپسول، قرص و یا شربت را مطالعه فرمایید.
سفالکسین در دوران بارداری
شما میتوانید سفالکسین را در هر مرحله از بارداری مصرف کنید. هیچ شواهدی مبنی بر اینکه باعث آسیب به نوزاد شود وجود ندارد.
درمان عفونت در دوران بارداری بسیار مهم است، زیرا این خطر وجود دارد که در صورت عدم درمان، باعث ناخوشی شما شود.
از این رو در دوران بارداری بدون ترس از آسیب رسیدن به کودک و صد البته تحت نظر پزشک، جهت درمان عفونت، داروی سفالکسین را مصرف کنید.
سفالکسین در دوران شیردهی
مصرف سفالکسین در دوران شیردهی برای شما مشکلی به وجود نمیآورد. فقط مقادیر کمی سفالکسین وارد شیر مادر میشود، بنابراین به طور معمول هیچ عارضه جانبی در کودک شما ایجاد نمیکند. با این حال در موارد بسیار نادر ممکن است نوزاد شما دچار اسهال شود.
درمان عفونت در دوران شیردهی بسیار مهم است، زیرا این خطر وجود دارد که در صورت عدم درمان، باعث ناخوشی حال شما شود.
در صورت داشتن هر گونه نگرانی، از جمله در موارد زیر، در اسرع وقت با پزشک، مامایی یا داروساز خود صحبت کنید:
- مثل همیشه خوب تغذیه نمیکند
- نوزاد شما اسهال دارد
- نوزاد شما برفک دهان (عفونت قارچی در دهان) یا بثورات پوستی دارد.
تداخل دارویی سفالکسین Cefalexin چیست؟
برخی از داروها به خوبی با سفالکسین ترکیب نمیشوند. در صورت مصرف هر یک از این داروها، قبل از شروع مصرف سفالکسین به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید:
- پروبنسید: دارویی که برای درمان نقرس استفاده میشود.
- متفورمین: دارویی که برای درمان دیابت استفاده میشود.
- ادرار آورها از جمله فوروزماید
- سایر آنتی بیوتیکها
ترکیب سفالکسین با داروهای گیاهی و مکملها
سفالکسین را همزمان با مکملهای روی یا هر چیزی که در آن روی وجود دارد مصرف نکنید. این مهم است؛ زیرا روی ممکن است مقدار سفالکسین را در بدن شما کاهش دهد، به این معنی که دارو نمیتواند آنطور که باید عمل کند.
اگر مکملهای حاوی روی مصرف میکنید، مطمئن شوید که حداقل 3 ساعت قبل و بعد از مصرف سفالکسین فاصله داشته باشید.
نکته!: اگر داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامینها یا مکملها مصرف میکنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
شرایط نگهداری از داروی سفالکسین
اهمیت نحوه نگهداری سفالکسین برای چیست؟ نگهداری صحیح کپسول سفالکسین برای حفظ اثربخشی و جلوگیری از فاسد شدن آن ضروری است. به همین دلیل، لازم است به نکات زیر توجه کنید:
محیط نگهداری: کپسولها را در دمای اتاق (بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد) و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. حمام و سایر مکانهای مرطوب به دلیل رطوبت بالا، میتوانند باعث فاسد شدن دارو شوند. همچنین، از قرار دادن کپسولها در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید، زیرا نور میتواند باعث تجزیه و از بین رفتن خواص آن شود.
ظرف نگهداری: کپسولها را همیشه در ظرف اصلی خود نگهداری کنید. جابجا کردن آنها به ظرفهای دیگر میتواند باعث آلودگی یا از بین رفتن برچسبگذاری شود که اطلاعات مهمی در مورد دارو را نشان میدهد. درب ظرف را نیز محکم بسته نگه دارید تا از ورود رطوبت و هوا به داخل آن جلوگیری شود.
نکات کلی: کپسول سفالکسین را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. داروهای تاریخ مصرف گذشته را دور بیندازید و به هیچ وجه از آنها استفاده نکنید. در صورت سوال در مورد نحوه نگهداری صحیح، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
در آخر
ما در این مقاله از داروخانه انصار (دکتر مریم امجدی) به پاسخ سوالی پر تکرار یعنی: سفالکسین Cefalexin چیست؟ پرداختیم. همچنین کاربرد و عوارض جانبی سفالکسین را به طور کام آوردیم. امیدواریم، این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.
سوالات متداول
در مبحث سفالکسین چیست؟ و عوارض جانبی سفالکسین سوالاتی ممکن است برای شما به وجود بیاید. تکراریترین سوالاتی که از ما پرسیده میشوند، عبارتند از:
۱- آیا مصرف آنتی بیوتیک سفالکسین در خارج از زمان توصیه شده، مشکلی دارد؟
بله! در صورتی که هر یک از داروهای آنتی بیوتیک، چه سفالکسین باشد و چه آنتی بیوتیک دیگر، در زمانی، غیر از زمان توصیه شده توسط پزشک مصرف شوند، باعث میشود اثربخشی دارو در مواقع نیاز از بین برود.
۲- گوشم درد میکنه و بدون تجویز پزشک سفالکسین میخورم. آیا مشکلی داره؟
بله! همانطور که ما همیشه توصیه میکنیم، تا زمانی که پزشک دارویی را تجویز نکرده، به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به مصرف دارو نکنید. چرا که ممکن است خدایی نکرده خطرات جبران ناپذیر برای سلامتی شما داشته باشد.
۳- من با خوردن دارو دچار اسهال شدید شدم. آیا این طبیعی است؟
همانطور که در بخش عوارض جانبی سفالکسین در این مقاله هم گفتیم، یکی از عوارض جانبی سفالکسین اسهال است. بنابراین در اینصورت، حتما عوارض خود را به پزشک اطلاع دهید تا داروی دیگری را برای شما جایگزین کند.
4- من در دوران بارداری هستم و پزشک سفالکسین را تجویز کرد. آیا مصرف آن در بارداری مانعی ندارد؟
خیر مصرف سفالکسین در دوران بارداری مشکلی ندارد. البته در صورتی که بر اساس توصیه و تجویز پزشک مصرف کنید.
5- مشکل عفونت دندان دارم. آیا میتوانم سفالکسین مصرف کنم؟
در بالا و در بخش سفالکسین چیست؟ به شما گفتیم که خاصیت آن درمان عفونتهای باکتریایی است. اما حرف ما به این معنی نیست که برای هر عفونتی باید سفالکسین مصرف کنید.
برای عفونت دندان اغلب سفالکسین استفاده نمیشود. آنتی بیوتیکهای دیگری با تجویز دندانپزشک مصرف کنید.
6- آیا سفالکسین برای قاعدگی مشکل به وجود میآورد؟
خیر! سفالکسین مشکل برای قاعدگی به همراه ندارد. اما در مواردی دیده شده که ممکن است تغییراتی را مانند مانند درد شدیدتر در قاعدگی ایجاد کند.
