بسیاری از افراد در سنین مختلف با مشکل بی‌خوابی یا بد خوابی رو به رو هستند. این کم‌خوابی باعث ظهور خطرات و مشکلات جدی برای بدن و سلامت انسان میشود. اما سوال اینجاست که عامل این بد خوابی یا بی‌خوابی دقیقا چیست؟ متخصصان عوامل زیادی از قبیل استرس، افسردگی، ترس، داشتن بیماری یا مریضی و … را برای این کم‌خوابی تشخیص داده‌اند. اما یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار در این موضوع، هورمون ملاتونین است. از این رو ما در این مقاله از داروخانه انصار قصد داریم به شما بگوییم هورمون ملاتونین چیست و چه تاثیراتی در بی‌خوابی و یا کم‌خوابی دارد.
هورمون ملاتونین چیست؟
هورمون ملاتونین توسط غده پینه‌آل که در مغز قرار دارد، ساخته میشود. این هورمون در تنظیم الگوی خواب طبیعی نقش موثری دارد. با بالا رفتن سن یا به دلیل عوامل گوناگون، ترشح این هورمون هم در بدن کاهش می‌یابد و سطح آن پایین می‌آید. هورمون ملاتونین به این صورت کار می‌کند که با تمام شدن روز و تاریک‌تر شدن هوا، به مقدار بیشتری در بدن ترشح میشود و رفته‌رفته کمک می‌کند که فرد راحت‌تر به خواب رود.
در برخی موارد و تحت تاثیر عوامل گوناگون، این هورمون به مقدار کافی و مناسب در بدن فرد ترشح نمی‌شود و چرخه خواب و بیداری را مشکل روبه‌رو می‌کند. این دقیقا همان مواردی است که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم. مثلا استرس، ترس، افسردگی و …
قرص هورمون ملاتونین چیست؟
در میان انواع راهکارهایی که برای بهتر و راحت‌تر خوابیدن به کار می‌رود، تجویز قرص ملاتونین هم جایگاه ویژه‌ای دارد. این قرص با تنظیم میزان هورمون ملاتونین در بدن، به چرخه خواب و بیداری نظم خوبی می‌بخشد و باعث بهتر شدن آن میشود. تحقیقات نشان می‌دهد که ملاتونین نقش‌های مهم دیگری را در بدن به غیر از تنظیم خواب ایفا می‌کند. با این حال، این اثرات هنوز به طور کامل بررسی نشده‌اند.
مکمل‌های حاوی ملاتونین ممکن است در برخی شرایط مانند جت لگ، اختلال در چرخه‌ی خواب و بیداری، برخی اختلالات اضطرابی در کودکان قبل و بعد از عمل جراحی،کمک کنند. اخیرا مکمل‌های حاوی ملاتونین جزو محبوب‌ترین داروهای بدون نیاز به تجویز پزشک (otc) برای مشکلات خواب تبدیل شده است. زمان مصرف این دارو برای اثر خواب آوری آن بسیار مهم است؛ به طوری که مصرف آن در شروع تاریکی (غروب) بیشترین اثر را در افزایش طول خواب دارد.
همچنین این دارو عمدتاً برای درمان مشکلات خواب در بزرگسالان 55 ساله یا بالاتر استفاده میشود. اما درمواردی که پزشک یا داروسازتان تشخیص دهد می‌تواند در جوانان و حتی کودکان نیز مصرف شود.
توصیه‌های مصرف قرص ملاتونین
- برخی از افراد ممکن است پس از مصرف ملاتونین دچار سردرد شوند یا در روز بعد احساس خستگی، بیحالی یا تحریک‌پذیری کنند.
- در حین مصرف دارو از نوشیدن الکل یا مصرف سیگار خودداری کنید.
- معمولاً باید آن را به مدت 1 تا 4 هفته مصرف کنید.
آیا قرص ملاتونین باعث ایجاد وابستگی میشود
حالا که جواب هورمون ملاتونین چیست را گرفتید؛ بهتر است درباره موارد مصرف و عوارض آن نیز بدانید. همیشه به خاطر داشته باشید، هر چیزی که منشا طبیعی دارد به این معنی نیست که یک ماده بی‌خطر است. اما در هر صورت تاکنون اطلاعاتی منتشر نشده است که اثبات کند مصرف این دارو باعث ایجاد وابستگی در بین افراد میشود. قرص ملاتونین مانند سایر داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور باعث تحمل، وابستگی و سندرم قطع مصرف نمی‌شود. یا به عبارت دیگر گذشت زمان باعث نمی‌شود که شما برای مشاهده اثر همیشگی دارو نیاز به مصرف دوز بالاتری از آن را داشته باشید.
موارد منع مصرف قرص ملاتونین
همانطور که در اول و در جواب به سوال “قرص ملاتونین چیست” گفته شد؛ این قرص برای درمان بی‌خوابی و کم‌خوابی بسیار موثر است؛ اما به این معنی نیست که هر کسی می‌توانید آن را مصرف کند. اگر باردار، در دوران شیردهی و یا دارای اختلال خود ایمنی، اختلال تشنج یا افسردگی هستید؛ از مصرف قرص ملاتونین خودداری کنید. همچنین اگر دیابت یا فشار خون بالا دارید؛ قبل از مصرف قرص ملاتونین با پزشک خود صحبت کنید. مکمل‌های ملاتونین همچنین ممکن است سطح قند خون را افزایش داده و سطح فشار خون را در افرادی که برخی از داروهای فشار خون مصرف می‌کنند، افزایش دهد.
زمان قطع مصرف قرص ملاتونین
اگر یک الی دو هفته از زمان مصرف دارویتان گذشت و هیچ تغییری در الگوی خوابتان ایجاد نشد، مصرف دارو را متوقف کنید. اگر مصرف دارو در بهبود مشکلات خوابتان موثر باشد، برای اکثر افراد مصرف آن در شب به مدت یک تا دو ماه بی‌خطر است. پس از گذشت 1 الی 2 ماه، مصرف قرص ملاتونین را قطع کنید و ببینید خوابتان چگونه است. البته حتما قبل از خواب شرایط مربوطه را فراهم کنید؛ روی تختتان دراز کشیده و نور چراغ‌ها را کم نگه دارید و در اتاق خوابی خنک، تاریک و راحت برای دریافت نتایج مطلوب از دارو بخوابید.
نحوه مصرف قرص ملاتونین
- ممکن است پزشک به شما بگوید که ملاتونین را فقط 2 یا 3 بار در هفته و نه هر شب مصرف کنید!
- مصرف دارو معمولاً فقط برای چند هفته ادامه دارد. با این حال، در برخی موارد گاهی مصرف این مکمل، تا 13 هفته تجویز میشود.
- برای مشکلات خواب در بزرگسالان، دوز معمول یک قرص 2 میلی گرمی است.
- قرص را 1 تا 2 ساعت قبل از خواب مصرف کنید. به این دلیل که دارو چند ساعت طول می‌کشد تا شروع به کار کند.
- ملاتونین را بعد از غذا مصرف کنید.
- قرص را به طور کامل قورت دهید. آن را له نکنید و نجوید.
نحوه خرید قرص ملاتونین
قرص ملاتونین برای درمان بی‌خواب در داروخانه‌های سطح شهر به صورت آزاد و بدون نسخه به فروش می‌رسد. بنابراین شما می‌توانید این قرص را از داروخانه‌های معتبر و بدون نسخه پزشک تهیه کنید. همچنین می‌توانید انواع قرص‌های ملاتونین از برندهای مختلف را در سایت داروخانه انصار بررسی کنید و پس از انتخاب قرص موردنظر، اقدام به خرید اینترنتی کنید. سفارش شما در سریع‌ترین زمان به دستتان خواهد رسید.
در صورتی که پس از خواندن موارد دارو، هنوز سوالاتی ذهن شما را درگیر کرده‌اند می‌توانید با شماره تلفن داروخانه انصار 02135015000 داخلی 140 و 141 تماس بگیرید. متخصصین ما در داروخانه انصار در خدمت شما هستند و به تمامی سوالات شما پاسخ خواهند داد. همچنین در تمام فرآیند خرید در کنار شما خواهند بود؛ تا خریدی مطمئن و با رضایت کامل را تجربه کنید.
در آخر
ما در این مقاله از داروخانه انصار به سوال هورمون ملاتونین چیست؟ پاسخ دادیم و دلایل مختلف بی‌خوابی و نحوه درمان آن با قرص و مکمل‌های ملاتونین را توضیح دادیم. در صورتی که درباره این مقاله سوال و یا نظری داشتید می‌توانید در فرم دیدگاه‌ها موجود در انتهای همین مقاله نظرتان را بنویسید. خوسحال می‌شویم نظرات شما را بخوانیم.
منابع:
https://www.nhs.uk/medicines/melatonin/
https://www.nccih.nih.gov/health/melatonin-what-you-need-to-know
تهران، ابتدای اتوبان محلاتی،پلاک ۳۶۸ موسسه خیریه انصارالحسین