شناخت معنی اعداد فشار خون به زبان ساده، از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر شما هم معنی اعداد ظاهر شده روی دستگاه فشار خون را نمی‌دانید، هیچ مشکلی ندارد. در این مقاله ما به طور کامل و به زبان ساده به شما گفتیم که معنی اعداد فشار خون چیست؟
هر ثانیه که می‌گذرد، قلبت سخت کار می‌کند تا شما را زنده نگه دارد. قلب با ضربان و پمپاژ تضمین می‌کند که تمام بخش‌های بدن شما اکسیژن و مواد مغذی لازم را برای ادامه حیات دریافت می‌کنند. از طرفی دیگر، مسئله فشار خون هم بر سلامتی تاثیر بسزایی دارد و می‌تواند امری حیاتی باشد. از طریق ضربان قلب و سرعت آن می‌توان به عدد اصلی فشار خون دست یافت. اما در این مقاله از داروخانه انصار هدف ما حل معادله ریاضی ارتباط ضربان قلب با فشار خون نیست. بلکه کل موضوع ما درباره این است که معنی اعداد فشار خون چیست؟
فشار خون به زبان ساده
نمی‌خواهیم در این مقاله زیاده گویی کنیم و هدف ما این است که مستقیما به بحث اصلیمان یعنی معنی اعداد فشار خون برسیم. اما در ابتدا و قبل از اینکه معنی اعداد فشار خون را بدانیم، باید با کلیت و ذات فشار خون به زبان ساده آشنا شویم.
فشار خون به مقدار فشاری گفته می‌شود که توسط خون در جریان در بدن، به دیواره رگ‌ها وارد می‌آید و یکی از علائم حیاتی است. در نواحی نزدیک قلب، فشار خون بیشتر و با فاصله گرفتن از قلب، اعداد فشار خون کاهش می‌یابند.
معنی اعداد فشار خون چیست؟
و اما می‌پردازیم به بخش اصلی مقاله امروز، یعنی تعریف معنی اعداد فشار خون به سادگی. به طور کلی دو عدد فشار خون شما را تشکیل می‌دهند. عدد بالا فشار خون سیستولیک و عدد پایین فشار خون دیاستولیک شما را اندازه گیری می‌کند. اما اینکه هر کدام از آن‌ها چیست را در ادامه آوردیم.
- فشار خون سیستولیک نیرویی را که به شریان‌های شما وارد می‌شود، اندازه‌گیری می‌کند که قلب شما فشار می‌آورد و خون را به شریان‌های شما می‌فرستد.
- فشار خون دیاستولیک نیرویی را که در طول دیاستول به شریان‌های شما وارد می‌شود، آن هم زمانی که قلب شما در حال استراحت و استراحت بین ضربان‌ها است، اندازه‌گیری می‌کند.
اگر بخواهیم معنی اعداد فشار خون را به زبان ساده بگوییم به این شکل بیان می‌کنیم که این دو عدد با هم می‌توانند به شما بگویند که قلب شما با چه شدتی خون را به داخل شریان ها پمپاژ یا فشار می‌دهد و چقدر کند یا سریع قلب شما بین ضربان‌ها دوباره پر می‌شود.
فشار خون ایده آل برای فشار خون سیستولیک کمتر از 120 میلی‌متر جیوه (mmHg) و برای فشار خون دیاستولیک کمتر از 80 میلی‌متر جیوه است. یا به اصطلاح خودمان، فشار ایده‌آل و مناسب باید 120 روی 80 باشد.
اثرات فشار خون بالا و پایین
در بالا به طور کامل گفتیم که معنی اعداد فشار خون چیست؟ و همچنین فشار خون ایده‌آل را مورد بررسی قرار دادیم. دیدیم که اعداد فشار خون بای120 روی 80 باشد. اما در اینجا بررسی کرده‌ایم که اگر فشار خون بالا و یا پایین باشد چه اتفاقاتی می‌افتد.
در فشار خون بالا یعنی زمانی که اعداد فشار خون سیستولیک بالای 130 به بالا و فشار خون دیاستولیک 90 به بالا باشد، ممکن است با عوارض زیر مواجه شوید:
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- ضعف یا بی حسی
- احساس درد در پشت
- مشکل و اختلال در بینایی و تکلم
- در مواردی که فشار بسیار بالاست (فشار خون سیستولیک بالای 180)، خطر مرگ مغزی و ترکیدن شرایین اصلی وجود دارد.
از طرفی دیگر در فشار خون پایین، یعنی زمانی که اعداد فشار خون کمتر ز 110 و 70 باشند، ممکن است با عوارض زیر روبرو شوید:
- تاری یا تحریف دید
- حالت تهوع و استفراغ
- گیجی یا مشکل در تمرکز
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- احساس خستگی مزمن، تنبلی و بی‌حالی
- در موارد وخیم‌تر، ممکن است در اثر کاهش شدید فشار خون، بی‌هوشی را تجربه کنید.
نحوه اندازه‌گیری فشار خون در خانه
حالا که با معنی اعداد فشار خون و عوارض فشار خون بالا و پایین آشنا شدید، بدیهی است که می‌خواهید نحوه اندازه‌گیری فشار خون در خانه را نیز بدانید. برای این کار فقط کافیست یک فشارسنج دستی و یا یک دستگاه سنجش فشار خون از داروخانه‌های معتبر سراسر کشور خریداری کنید. همچنین می‌توانید با تماس با شماره ۰۲۱۳۵۰۱۵۰۵۰ دستگاه فشارسنج را مستقیما از داروخانه انصار (دکتر مریم امجدی) خریداری کنید و درب منزل تحویل بگیرید.
پس از خرید دستگاه فشارسنج فقط کافیست نکات زیر را برای اندازه‌گیری فشار خون در خانه در نظر بگیرید:
هنگام اندازه گیری فشار خون، مهم است که به یاد داشته باشید قبل از انجام اولین اندازه گیری، باید در حالت استراحت، نشسته، با پاهای صاف روی زمین، پشت و تکیه گاه صاف و بازوی خود در ارتفاع قلب به مدت سه تا پنج دقیقه استراحت کنید. با انجام این کار، فشار خون با دقت بیشتری اندازه‌گیری می‌شود. در نتیجه معنی اعداد فشار خون را دقیق‌تر می‌توانید بفهمید.
همچنین تا حدود یک یا نیم ساعت قبل از اندازه‌گیری فشار خون، قهوه نخورید، سیگار نکشید و مطمئن شوید مثانه‌تان خالی است. چرا که تمامی این موارد می‌توانند به صورت مستقیم فشار خون شما را افزایش دهند. در نتیجه ترجمه معنی اعداد فشار خون برای شما کاذب خواهد بود.
تعداد دفعات اندازه‌گیری فشار خون
برای اینکه معنی اعداد فشار خون خودتان را بتوانید دقیق‌تر و بهتر درک کنید، پیشنهاد می‌شود هنگام اندازه‌گیری فشار خون در خانه، نه یک، بلکه دو یا سه اندازه‌گیری به فاصله 30 تا 60 ثانیه بین هر اندازه‌گیری انجام دهید.
معمولاً کاهش اندک از اندازه‌گیری اول به دوم و سپس از دوم به سوم مشاهده می‌شود. و دلیل اینکه ما این کار را انجام می‌دهیم این است که دقیق‌ترین اعداد را برای فشار خون خود بسنجیم. چرا که در دفعه اول ممکن است به دلیل فعالیت و تحرک و یا نشستن غلط، فشار خون شما بیش از حد درست نمایش داده شود.
پیگیری این اعداد در طول زمان همچنین می‌تواند به متخصص قلب و سایر پزشکان کمک کند تا در صورت بروز علائم یا نگرانی، تشخیص‌های احتمالی را تعیین کنند. همچنین دانستن اینکه معنی اعداد فشار خون چیست؟ می‌تواند به شما کمک کند تا به صورت لحظه‌ای از وضعیت فشار خون خود مطلع شوید و در صورت نیاز هر چه سریع‌تر به اورژانس مراجعه کنید.
❗ نکته: هرکسی که سابقه شخصی فشار خون بالا دارد، باید حداقل هر دو تا چهار هفته یک بار فشار خون خود را در خانه چک کند.
دسته بندی فشار خون
بیشتر مردم حتی زمانی که فشار خونشان بالا می‌رود، احساس متفاوتی ندارند و به همین دلیل است که آن را «قاتل خاموش» می‌نامند. از این رو توجه خاصی به فشار خون در تمام دنیا می‌شود و حالت‌های مختلف فشار خون را به گروه‌های مختلف تقسیم‌بندی کرده‌اند. تا شما با درک معنی اعداد فشار خون و شناخت وضعیت خود، ببینید آیا باید به پزشک مراجعه کنید یا خیر.
برای اکثر مردم، بدن ما قادر است برای دوره‌های زمانی کوتاه تا متوسط، خود را با فشار خون بالا سازگار کند. اما مشکل، افزایش طولانی مدت فشار خون و تأثیری است که در درازمدت دارد. از اثرات آن می‌توان به هیپرتروفی بطن چپ (ضخیم شدن عضله قلب)، بیماری کلیوی، نارسایی قلبی و … اشاره کرد.
و اما به طور کلی دسته بندی فشار خون به شکل زیر است:
1- فشار خون طبیعی
اعداد فشار خون کمتر از 120/80 میلی متر جیوه در محدوده ایده آل در نظر گرفته می‌شوند. همانطور که در بخش “معنی اعداد فشار خون چیست؟” هم گفتیم، این اعداد به معنی فشار خون سالم و ایده‌آل هستند. اگر اندازه‌گیری‌های شما در این محدوده قرار دارند، می‌توانید این اعداد را با تمرکز بر روی موارد زیر حفظ کنید:
- یک رژیم غذایی سالم برای قلب
- به طور منظم ورزش کنید
- خواب کافی و منظم
2- فشار خون بالا
دسته دوم فشار خون بالا نام دارد و برای زمانی‌ست که فشار خون شما به طور مداوم بین 120 تا 129 میلی متر جیوه سیستولیک و کمتر از 80 میلی متر جیوه دیاستولیک باشد. افرادی که فشار خون بالا دارند، در معرض افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند، مگر اینکه تغییراتی در سبک زندگی برای کمک به مدیریت وضعیت آن‌ها ایجاد شود. یعنی با این مقدار فشار خون نیازی به مراجعه به متخصص نیست و فقط به عنوان زنگ خطری برای شماست تا بیشتر مراقبت کنید.
3- فشار خون پایین
شما همچنین می‌توانید فشار خون را در انتهای پایینی نیز تجربه کنید. اگر مقادیر سیستولیک کمتر از 90 میلی‌متر جیوه دریافت می‌کنید، افت فشار خون (یا فشار خون پایین) در نظر گرفته می‌شود. این می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و می‌تواند منجر به سرگیجه، غش، خستگی و سایر علائم شود.
بدون تغییر سبک زندگی و درمان مناسب، فشار خون پایین می‌تواند منجر به آسیب حاد کلیوی یا سکته شود. بنابراین معنی اعداد فشار خون آن هم اعداد پایین، می‌تواند خطرناک باشد. یکی از اولین چیزهایی که به افراد با افت فشار می‌دهند، آب قند و شیرینی است. اما این فقط برای مدت کوتاهی جوابگو است و باید نزد یک پزشک به دنبال درمان کامل‌تر و بهتری باشید.
4- مرحله 1 فشار خون بالا
مرحله 1 فشار خون بالا زمانی رخ می‌دهد که فشار خون شما به طور مداوم در محدوده 130 تا 139 میلی متر جیوه سیستولیک و یا 80 تا 89 میلی متر جیوه دیاستولیک قرار می‌گیرد. اگر در این محدوده‌ها قرار می‌گیرید و سابقه شخصی بیماری‌های قلبی عروقی، حمله قلبی یا سکته دارید، یک پزشک ممکن است تغییرات خاصی در سبک زندگی یا داروهای فشار خون را برای کمک به کاهش فشار خون به محدوده طبیعی توصیه یا تجویز کند.
بنابراین در مورد معنی اعداد فشار خون، معنی اعداد 130 تا 139 و 80 تا 89، نیاز شما به دریافت کمک از پزشک است.
5- مرحله 2 فشار خون بالا
مرحله 2 فشار خون بالا زمانی رخ می‌دهد که فشار خون شما به طور مداوم 140 میلی متر جیوه یا بیشتر برای سیستولیک و 90 میلی متر جیوه یا بیشتر برای دیاستولیک باشد.
قلب شما باید در برابر این فشار پمپاژ کند و این فشار سپس به تمام اندام‌های شما مانند مغز و کلیه‌ها منتقل می‌شود. قلب باید در برابر آن فشار منقبض شود تا در واقع خون را خارج کند. این یک ماهیچه است. بنابراین، اگر مجبور شوید در برابر این همه فشار، فشار بیاورید، قلب شما ضخیم می‌شود و ناخودآگاه به خودش آسیب می‌رساند.
6- بحران فشار خون بالا
این دسته آخر مربوط به فشار خون به شدت بالا است. هر چیزی بیش از 180 میلی‌متر جیوه برای سیستولیک و یا 120 میلی‌متر جیوه دیاستولیک باید فوراً رسیدگی شود. اگر یکی از این اعداد را هنگام اندازه‌گیری فشار خون را دریافت کردید و از احساس نسبتاً خوبی دارید و علائم جدیدی را تجربه نمی‌کنید، چند دقیقه صبر کنید و دوباره اندازه‌گیری‌های خود را انجام دهید تا مطمئن شوید. اگر نتایج مشابهی دریافت کردید، هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص خودتان مراجعه کنید.
اما اگر علائم جدیدی را تجربه می‌کنید که قبلاً احساس نکرده‌اید یا چیزی برایتان مناسب نیست، رفتن به اورژانس مهم‌تر از توقف برای اندازه‌گیری فشار خون است. بنابراین حالا با دانستن معنی اعداد فشار خون بحرانی، می‌توانید بفهمید که چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید.
چه زمانی به اورژانس مراجعه کنم؟
در آخر یکی از سوالاتی که اکثر افراد از ما می‌پرسند، این است که خب حالا من که معنی اعداد فشار خون را یاد گرفتم، اما خب چه زمانی و روی چه عددی باید متوجه خطر شوم و به اورژانس مراجعه کنم؟ در صورت تجربه هر یک از این علائم و سابقه بیماری قلبی و یا فشار خون بالا، یک ارزیابی پزشکی انجام دهید و به اورژانس مراجعه کنید:
- ضعف
- تنگی نفس
- سردرد شدید
- افتادگی صورت
- درد قفسه سینه
- دشواری در تنفس
- گفتار نامفهوم یا نامفهوم
- احساس ضعف یا خستگی مفرط
هیچ آستانه فشار خون خاصی وجود ندارد که فرد باید بیش از آن به بخش اورژانس مراجعه کند، اما اگر علائم جدیدی دارید که قبلاً تجربه نکرده‌اید، این‌ها مسائلی هستند که قطعاً باید فوراً در بخش اورژانس ویزیت شوید. در این شرایط حتی اگر فشار خون طبیعی دارید و به خصوص اگر فشار خون بالا دارید؛ فرقی نمی‌کند.
هر ثانیه هنگام تلاش برای جلوگیری از حمله قلبی مهم است و هر مقدار پیشگیری که برای اطمینان از کاهش فشار خون شما در محدوده ایده آل انجام می‌دهید، می‌تواند در درازمدت به شما کمک کند.
