در مورد جینسینگ که بحثی به راه میافتد، مردم به دو دسته تقسیم میشوند. دسته اول کسانی هستند که جینسینگ را تنها مکملی طبیعی برای قوای جنسی میدانند و دسته دوم معمولا کسانی هستند که علاوه بر قوای جنسی، تقویت سلامتی و افزایش انرژی را جزو فواید جینسینگ برای بدن میدانند. خب اما حق با کدام دسته است؟ در ادامه این مقاله از داروخانه انصار (دکتر مریم امجدی) به طور کامل پاسخ سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟ را دادیم و همچنین به طور کامل فواید جینسینگ برای بدن را معرفی کردهایم.
جینسینگ چیست؟
قطعا قبل از هر چیزی، اولین سوالی که به ذهنتان خطور میکند این است که جینسینگ چیست؟ اگر بخواهیم پاسخ این سوال را به طور علمی بدهیم، میگوییم:
جینسینگ به 11 گونه مختلف از یک گیاه کوتاه و کند رشد، با ریشههای گوشتی است. این گیاه دارای ریشهای به رنگ روشن و چنگالی شکل، ساقهای نسبتاً بلند و برگهای سبز رنگ و بیضی شکل است. جینسینگ انواع مختلفی نظیر مانند جینسینگ کرهای (ginseng)، جینسینگ چین جنوبی (notoginseng) و جینسینگ آمریکایی (quinquefolius) دارد. دلیل این تنوع ویژگی و خاصیت هر کدام از این انواع جینسینگ است.
جینسینگ طی قرنها در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته است. از جینسینگ در گذشته برای درمان بیماریهای مختلف استفاده میکردند. اگرچه تحقیقات بالینی مدرن در مورد اثربخشی پزشکی آن قطعی نیست. بنابراین ما در ادامه به بررسی فواید جینسینگ برای بدن پرداختهایم و همچنین پاسخ سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟ را آوردهایم.
آیا جینسینگ انرژی زا است؟
ابتدا قبل از پرداختن به فواید جینسینگ برای بدن، مستقیما به سوال اصلی مقاله ما، یعنی آیا جینسینگ انرژی زا است؟، میپردازیم. در پاسخ آمده است که:
در تحقیقات نشان داده شده است که جینسینگ به کاهش خستگی و افزایش سطح انرژی کمک میکند. بنابراین پاسخ به سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟، مثبت است.
مطالعات حیوانی مختلف برخی از اجزای موجود در جینسینگ، مانند پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها را با استرس اکسیداتیو کمتر و تولید انرژی بالاتر در سلولها مرتبط دانستهاند که میتواند به کاهش خستگی کمک کند. در نتیجه انرژی بیشتری برای ادامه روز خواهید داشت.
بررسی دیگری نشان داد که مصرف جینسینگ آمریکایی یا آسیایی (چینی و کرهای) میتواند علائم خستگی مرتبط با سرطان را زمانی که به ترتیب در دوزهای 2000 یا 3000 میلیگرمی در روز مصرف شود، کاهش دهد.
علاوه بر این، بررسیهای بیش از 155 مطالعه تحقیقاتی، نشان داد که مکملهای جینسینگ نه تنها ممکن است به کاهش خستگی کمک کند، بلکه میتوانند عملکرد فیزیکی و سطح انرژی را نیز افزایش دهد. این بخش دقیقا مهر تاییدی بود بر سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟
همین هم باعث شده تا در سوپرمارکتها و داروخانهها، نوشیدنیهای انرژی زا جینسینگ را ببینیم. البته در مورد اینکه این نوشیدنیها سالم هستند یا خیر، نیازمند انجام تستها و بررسیهای لازم است. بنابراین تا زمانی که از سلامت و نداشتن ضرر این نوشیدنیهای جینسینگ مطمئن نشدید، اقدام به مصرف آنها نکنید.
آیا جینسینگ برای شما مفید است؟
در بالا پاسخ سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟ را کاملا آوردیم. اما در ادامه مسئلهای که از اهمیت بالایی برخوردار است و نباید ساده از کنار آن بگذرید، این است که اصلا این جینسینگ که این همه فواید دارد، برای شما مفید است یا خیر؟ چرا که در بعضی مواقع برعکس نه تنها فواید جینسینگ برای بدن را نمیبینید، بلکه ممکن است برای شما ضرر به همراه داشته باشد.
در بالا به انواع اصلی جینسینگ از جنس گیاهان Panax اشاره کردیم. همانطور که گفتیم، جینسینگ آسیایی (که همچنین جینسینگ چینی یا کرهای نیز نامیده میشود) نسخه قویتری از گیاه جینسینگ است. این در حالیست که جینسینگ آمریکایی، ملایمتر است. هر دو گونه در مناطق کوهستانی چین و دیگری آمریکای شمالی رشد میکنند. بنابراین حتی با وجود گیاهی بودن مکملهای جینسینگ و خود جینسینگ، مصرف آن باید همراه با احتیاط و اصولی باشد.
فواید جینسینگ برای بدن چیست؟
برای درک ادعاهای بهداشتی مرتبط با جینسینگ، دانستن برخی از اصول اولیه طب سنتی چینی کمک میکند. طب سنتی چینی (TCM) بر سلامت و تندرستی کل بدن تاکید دارد. طب سنتی چینی به عنوان مکمل (و نه یک جایگزین) برای علم طب سنتی در نظر گرفته میشود.
در طب سنتی چینی، معتقد هستند که شما در بدنتان دارای انرژی یین و یانگ هستید. “یانگ” آتش انرژی بخش در بدن و “یین” مایع مغذی است. این دو انرژی به هم متصل هستند و میتوانند یکدیگر را تغذیه یا تخلیه کنند. هدف از درمانهای طب چینی ایجاد تعادل بین انرژیهای یین و یانگ در بدن است. اما خب این چیزهایی که گفتیم چه ربطی به جینسینگ دارند؟! عجله نکنید به آن هم میرسیم!
با توجه به عقیده طب سنتی چینی، جینسینگ میتواند بر هر دوی این انرژیها، یعنی یانگ و یین اثر بگذارد.
جینسینگ آسیایی (چینی و کرهای) بیشتر با نام یانگ توصیف میشود، به این معنی که ممکن است تقویت کننده و انرژی زا باشد. از طرفی دیگر، جینسینگ آمریکایی کمی بیشتر یین ریخته میشود و شما را آرام میکند.
به طور کلی جینسینگ آسیایی انرژی و نشاط شما را افزایش میدهد. این به این دلیل است که چی یا انرژی نیروی زندگی شما را تقویت میکند. در طب سنتی و گیاهی چینی، جینسینگ آسیایی را “سلطان گیاهان” می نامند. زیرا تمام اندامهای حیاتی را تقویت میکند.
البته جینسینگ آمریکایی هم بسیاری از همان ارزش های «نیروی زندگی» را با جینسینگ آسیایی به اشتراک میگذارد، اما به شکل ملایمتر و سبکتر. اما به طور کلی چندتا از برجستهترین فواید جینسینگ برای بدن عبارتند از:
1- افزایش هوشیاری و بهبود عملکرد مغز
هر دو نوع جینسینگ آسیایی و آمریکایی میتوانند به عملکرد مغز شما کمک کنند. منتها به روشهای مختلف.
اثر تقویت کننده یانگ، در جینسینگ آسیایی ممکن است به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. (یک مطالعه کوچک شامل افرادی که دوزهای جینسینگ قرمز کرهای مصرف میکردند، به افزایش بالقوه عملکرد شناختی اشاره کرد.)
در عین حال، از طرفی دیگر اثر «مغذی» جینسینگ آمریکایی میتواند حافظه، تفکر و استدلال را تقویت کند. با این حال، در این باره نیاز به مطالعات بیشتری وجود دارد.
اما به طور کلی، جینسینگ اغلب با گیاهان دیگر در فرمولهای طراحی شده برای عملکرد ذهنی ترکیب میشود. در نتیجه به عنوان یکی از ترکیبات داروهای بهبود عملکرد مغز، شناخته میشود و در آن به خوبی فعالیت میکندو همین هم باعث میشود که یکی از فواید جینسینگ برای بدن به مغز و هوشیاری مربوط باشد.
2- بهبود سلامت قلب و گردش خون
کیفیت انرژی بخش جینسینگ آسیایی، گردش خون را افزایش میدهد و سلامت قلب را بهبود بخشد. محققان مدتهاست که به ارزش بالقوه این گیاه در مدیریت مسائل سلامتی مانند فشار خون بالا و عملکرد قلبی عروقی توجه کردهاند.
نتایج مطالعه حاکی از پتانسیل این گیاه برای تقویت سلامت قلب است. در حالی که اثر آن به وضوح درک یا تأیید نشده است، اما میتوانیم بهبود فعالیت قلب و گردش خون را به طور قاطع یکی از فواید جینسینگ برای بدن دانست.
همچنین شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه جینسینگ میتواند اختلال نعوظ (ED) در آقایان را درمان کند. مشکلات مربوط به جریان خون به آلت تناسلی اغلب به اختلال نعوظ کمک می کند، بنابراین توانایی جینسینگ برای بهبود گردش خون میتواند به تقویت نعوظ کمک کند.
جینسینگ همچنین ممکن است به عنوان یک درمان مکمل برای افراد مبتلا به کم خونی مفید باشد. البته فواید جینسینگ برای درمان کم خونی، به صورت غیر مستقیم و در کنار سایر درمانهای اساسی، کاربرد دارد.
3- کمک به هضم و قند خون
در سومین بخش از فواید جینسینگ برای بدن، به بخش معده و گوارش میرسیم. طب سنتی چینی جینسینگ را به بهبود عملکرد طحال و معده و بهبود هضم متصل میکند. (توجه داشته باشید که در طب سنتی چینی، اصطلاح “طحال” دقیقاً با اندامی که در طب سنتی با همین نام مشخص شده است مطابقت ندارد.)
جینسینگ همچنین ممکن است برای تنظیم قند خون عمل کند و به طور بالقوه برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشد. اما مطالعات نتایج متناقضی را ارائه دادهاند. واقعیتی که استفاده از جینسینگ را در یک کاربرد بالینی واقعی دشوار میکند.
اگر دارویی برای کاهش قند خون خود مصرف میکنید، توصیه میکنیم با توجه به عوارض احتمالی، قبل از استفاده از جینسینگ با پزشک خود صحبت کنید. ترکیب جینسینگ و داروهای کاهنده قند خون به طور بالقوه میتواند قند خون شما را بیش از حد کاهش دهد. در حالی که افت قند خون کوچک معمولا مشکلی ایجاد نمیکند، قند خون بسیار پایین (هیپوگلیسمی) میتواند خطرناک باشد. بنابراین برای بهره بردن از فواید جینسینگ برای قند خون، احتیاط لازم است.
4- بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن
ارتباط بین جینسینگ و بهبود عملکرد سیستم ایمنی در طول زمان به خوبی مشخص شده است. از این رو تقویت و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن به طور قاطع جزو فواید جینسینگ برای بدن معرفی شدهاند و شما میتوانید برای تقویت سیستم ایمنی بدن خود، اقدام به مصرف مکملهای جینسینگ (تحت نظر پزشک) کنید. عمل تقویتکننده آنها، توانایی شما را برای دفع بیماریها تقویت میکند.
جینسینگ آسیایی نسبت به جینسینگ آمریکایی، بر سیستم ایمنی بدن شما اثر قویتری دارد. تحقیقات نشان میدهد که مصرف هر یک از انواع جینسینگ ممکن است احتمال ابتلا به سرماخوردگی را کاهش دهد. در صورت مصرف جینسینگ، اگر سرما هم بخورید، ممکن است کوتاهتر و شدت کمتری داشته باشد.
در آخر جینسینگ همچنین میتواند ریهها را تقویت کرده و آنها را قویتر کند. این میتواند برای افرادی که سرفه یا آسم دارند، مفید باشد.
5- افزایش سطح انرژی
در آخرین بخش از فواید جینسینگ برای بدن در این مقاله، به یکی از اصلیترین خاصیتهای جینسینگ میرسیم که همیشه مورد بحث است. در بالا و در پاسخ به اینکه آیا جینسینگ انرژی زا است؟ پاسخ کاملی در این باره ارائه دادیم. اما علاوه بر پاسخ آن سوال، نیاز است که بیشتر در خصوص خاصین جینسینگ انرژی زا صحبت کنیم.
همانطور که گفته شد، اعتقاد بر این است که جینسینگ آسیایی به طور خاص انرژی یانگ را در بدن شما همچنین و سطح انرژی فیزیکی شما را افزایش میدهد.
جینسینگ آمریکایی همچنین ممکن است به عنوان یک مبارزه کننده خستگی استفاده شود. مروری بر مطالعات تحقیقاتی در سال 2021 نشان داد که از استفاده از جینسینگ آمریکایی برای درمان خستگی ناشی از سرطان پشتیبانی میشود.
با توجه به تقویت بالقوه ارائه شده توسط جینسینگ، توصیه میکنیم از استفاده از این گیاه با سایر محرکها (مانند کافئین یا برخی داروها) خودداری کنید. چرا که اثر ترکیبی ممکن است انرژیهای شما را بیش از حد به هم متصل کند و باعث ایجاد اختلال در فعالیت عادی بدن شود.
خطرات و عوارض جانبی جینسینگ
در بالا به 5 تا از مهمترین فواید جینسینگ برای بدن اشاره کردیم و همچنین پاسخ سوال آیا جینسینگ انرژی زا است؟ را به طور کامل دادیم. اما حالا با تسلط کافی بر ویژگیها و فواید جینسینگ، ممکن است برایتان سوال باشد که عوارض جانبی و خطرات مصرف این گیاه چیست. در ادامه کاملا به این مورد پرداختهایم.
آیا دلایلی وجود دارد که چرا باید در استفاده از جینسینگ مراقب باشید؟ قطعا. به عنوان مثال، نظارت دولت بر مکملهای غذایی به اندازه داروهای تجویزی یا بدون نسخه موجود در داروخانهها یا قفسههای فروشگاه سختگیرانه نیست. همین هم باعث میشود که بدانید دقیقاً چه چیزی در کیفیت و تمرکز دریافت میکنید دشوار است.
بنابراین در موارد زیر پیشنهاد میکنیم، احتیاط شود:
- افرادی که فشار خون بالا دارند: جینسینگ میتواند فشار خون را در برخی افراد افزایش دهد.
- افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند: گزارش شده است که جینسینگ دارای خواص ضد پلاکتی و ضد انعقادی است. اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنید، قبل از مصرف جینسینگ با پزشک خود مشورت کنید.
- دیابت داشته باشند: اگر داروی دیابت مصرف میکنید، جینسینگ میتواند قند خون را بیش از حد کاهش دهد.
- از هر گونه داروی محرک، مکمل یا سایر مواد استفاده کنید: ترکیب جینسینگ با کافئین یا هر ماده محرک دیگری میتواند باعث عصبانیت شما شود، خوابیدن را سخت کند یا حتی باعث افزایش تپش قلب شما شود.
عوارض جانبی جینسینگ
و اما عوارض جانبی احتمالی جینسینگ عبارتند از:
- سردرد
- بیخوابی
- سرگیجه
- حالت تهوع
- افزایش مخاط
- تغییرات قاعدگی
- کاهش میزان قند خون
⚠ هشدار: فارغ از وضعیت و شرایط سلامتی شما، از مصرف طولانی مدت جینسینگ خودداری کنید. با توجه به قدرت گیاه و پتانسیل اثرات قوی، بهتر است هر مدت به بدن خود استراحت دهید. همچنین قبل از مصرف هر داروی گیاهی، با پزشک خود صحبت کنید. داروهای گیاهی مانند خوردن غذا نیستند. همه آنها عوارض جانبی دارند و میتوانند بسیار قوی باشند. بنابراین ریسک نکنید!
جمع بندی
آیا جینسینگ انرژی زا است؟ یکی از سوالات متداولی است که در خصوص جینسینگ از ما پرسیده میشود و پاسخ آن را در این مقاله به طور کامل و تخصصی آوردهایم. همچنین به فواید جینسینگ برای بدن و عوارض جانبی و خطرات این گیاه و مکملهای آن اشاره کردیم و آنها را مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که دیدید گیاهی بودن به معنای مصرف آزاد نیست و شما باید در مصرف، جنبههای احتیاط را در نظر بگیرید.